ધર્મ અને વીજ્ઞાન

મિત્રો,

મને કોઇએ મોકલેલું આ જોડકણાં જેવું ગીત આમ કાવ્યની દૃષ્ટિએ તો સામાન્ય છે. પણ એનો સંદેશ ખૂબ સરસ છે એટલે તમને મોકલું છું.

ધર્મ અને વીજ્ઞાન અંધશ્રદ્ધા છે આંધળી, વહેમને વંટોળે વહે; અતીશ્રદ્ધા છે અવળચંડી, વેવલાપણાંનાં વાવેતર કરે. યુરોપે અટપટાં યંત્રો શોધી ફીટ કર્યાં ફૅક્ટરીમાં; આપણે સીદ્ધીયંત્રો બનાવી, ફીટ કર્યાં ફોટામાં. પશ્ચીમે ઉપગ્રહ બનાવી, ગોઠવી દીધા અંતરીક્ષમાં; આપણે ગ્રહોના નંગ બનાવી, મઢી દીધા અંગુઠીમાં. જાપાન વીજાણુ યંત્રો થકી, સમૃદ્ધ બન્યું જગમાં; આપણે વૈભવલક્ષ્મીનાં વ્રતો કરી, ગરીબી રાખી ઘરમાં. અમેરીકા વૈજ્ઞાનીક અભીગમથી બળવાન બન્યો વીશ્વમાં; આપણે ધાર્મીક કર્મકાંડો થકી, કંગાળ બન્યા દેશમાં. પશ્ચીમે પરીશ્રમ થકી, સ્વર્ગ ઉતાર્યું આ લોકમાં; આપણે પુજાપાઠ–ભક્તી કરી, સ્વર્ગ રાખ્યું પરલોકમાં. ઍડવર્ડ જેનરે રસી શોધી, શીતળા નાબુદ કર્યા જગમાં; આપણે શીતળાનાં મંદીર બાંધી, મુર્ખ ઠર્યા આખા જગમાં. પર્યાવરણ–પ્રદુષણથી જયારે જગત આખું છે ચીંતામાં; આપણે વૃક્ષો જંગલો કાપી, લાકડાં ખડક્યાં ચીતામાં.. વાસ્તુશાસ્ત્રનો દંભ ને વળગાડ, લોકોને પીડે આ દેશમાં; ફાલતુશાસ્ત્ર છે એ, છેતરાશો નહીં, ઠગનારા ઘણા છે આ દેશમાં. સાયંટીફીકલી બ્લડ ચૅક કરી, ઍંગેજમેન્ટ કરે પશ્ચીમમાં, સંતાનોને ફસાવી જન્મકુંડળીમાં, લગ્નકુંડાળાં થાય આ દેશમાં. લસણ–ડુંગળી–બટાકા ખાવાથી પાપ લાગે આ દેશમાં, આખી ને આખી બેન્ક ખાવા છતાં પાપ ન લાગે આ દેશમાં.